Door de duurzame ambities van veel bedrijven neemt de vraag maar ook het aanbod van duurzaam opgewekte energie toe. Daardoor zie je dat er zowel bij de afname van elektriciteit als bij het terug leveren van duurzaam opgewekte stroom in veel gebieden sprake is van overbelasting op het net. Soms is een nieuwe aansluiting of een uitbreiding al niet meer mogelijk.
De vraag is dus hoe deze capaciteitsproblemen van het net tegengegaan kunnen worden? Een tweetal oplossingen die een bijdrage kunnen leveren.
1. Local4local
Met de huidige energieprijzen in gedachten stelden een grote groep producerende energiecoöperaties in Nederland elkaar de vraag: hoe krijgen we het voor elkaar om niet meer te betalen voor energie dan de kostprijs+ van de productie van duurzame energie.
Het antwoord op die vraag is het local4local-model: lokaal opgewekte stroom wordt lokaal gedeeld met de leden van een energiegemeenschap. In een energiegemeenschap zijn de leden niet alleen groepen burgers, zoals gebruikelijk in een energiecoöperatie, maar iedereen in de lokale gemeenschap: burgers, bedrijven, gemeenten en maatschappelijk vastgoed.
Local4local uitgelegd
Onder leiding van EnergieSamen – de koepel van energiecoöperaties – gaat een consortium van begin 2023 tot eind 2025 onderzoeken hoe het verdelen van lokaal opgewekte stroom onder leden van energiegemeenschappen het beste georganiseerd kan worden.
Het local4local-concept is gericht op een betaalbare, betrouwbare, schone, energiezuinige en voor gebruikers als consumenten en bedrijven een duurzame energievoorziening.
De doelstelling van local4local is het ontwikkelen en implementeren van een coöperatief model voor een integrale, duurzame, collectieve energievoorziening (het local4local-model), waarin de eindgebruiker niet meer dan de kostprijs+ betaalt voor zijn energie, met geminimaliseerde impact op de lokale energie-infrastructuur.
Nieuwe prikkel voor lokale, betaalbare duurzame energie
Het leveren van betaalbare energie is een actueel en relevant thema; er is een grote maatschappelijke behoefte om tot oplossingen voor de hoge energieprijzen te komen. Maar local4local gaat ook een andere doorbraak veroorzaken. Wanneer duurzame energie goedkoper is en de energiegemeenschappen weten het tegen kostprijs+ lokaal aan de gemeenschap te leveren, dan wordt dit dé prikkel voor burgers, bedrijven en gemeenten om meer duurzame energie op te wekken in hun eigen omgeving, zonder dat er druk of beleid van buitenaf nodig is.
Energiegemeenschap: iedereen doet mee
In een energiegemeenschap zijn de leden niet alleen groepen burgers, zoals gebruikelijk in een energiecoöperatie, maar iedereen in de lokale gemeenschap: burgers, bedrijven, gemeenten en organisaties met maatschappelijk vastgoed.
De toekomst?
Waar het naartoe gaat met local4local: energiegemeenschappen produceren duurzame stroom en leveren deze zoveel mogelijk direct aan hun leden. Daarvoor is het nodig dat er een zo compleet mogelijk beeld is van hoeveel ze lokaal opwekken en hoeveel er lokaal gebruikt wordt.
De techniek om het uit te voeren is er eigenlijk al. Het belangrijkste wat er gebeurd in local4local is ervoor zorgen dat techniek, productie en mensen bij elkaar gebracht worden. Er moeten afspraken gemaakt worden over opwek, verbruik en levering.
Het streven is dat in 2026 een compleet pakket ontwikkeld is voor energiegemeenschappen om zelfstandig aan de slag te gaan met het zelfbeheer van opwek en levering van lokaal opgewekte hernieuwbare energie tegen kostprijs+ aan hun gemeenschap. Het local4local-model moet dan ontwikkeld en binnen 7 pilots van energiegemeenschappen toegepast zijn.
Bron: diverse artikelen van EnergieSamen
2. Smart Energie Hubs
De noodzaak om ons elektriciteitsnet zoveel als mogelijk te ontzien neemt met de dag toe. Hoe kunnen we dan bedrijventerreinen verduurzamen en economische activiteit uitbreiden bij capaciteitstekort in het elektriciteitsnet?
Een Smart Energy Hub (SEH) is daarbij een hulpmiddel waarbij de elektriciteitsvraag en het elektriciteitsaanbod zoveel mogelijk naar tijdstip en naar omvang op elkaar wordt afgestemd of omgezet in andere energiedragers die eenvoudiger zijn op te slaan of transporteren. Zo wordt het elektriciteitsnet ontzien.
Smart Energy Hubs (SEH) maken het op lokaal en regionaal niveau mogelijk te komen tot een duurzaam energiesysteem dat in balans is. Met SEH’s kan vraag en aanbod van energie op elkaar afgestemd worden binnen één en tussen verschillende energiedragers waardoor de beschikbare duurzame bronnen optimaal benut worden. SEH’s zijn de sleutel tot het versnellen van de energietransitie én bieden tegelijkertijd nieuwe mogelijkheden voor een duurzaam bedrijventerrein.
Waar zit de meerwaarde voor jouw bedrijf?
De belangrijkste SEH-meerwaarde aspecten, bezien vanuit het perspectief van bedrijven zijn hieronder beschreven:
- Maximalisatie lokale hernieuwbare energieproductie door creëren van opslag- en/of conversiecapaciteit in de SEH.
- Uitwisseling van warmtestromen binnen de SEH en het beschikbaar stellen van restwarmte aan de directe omgeving. Dit versnelt het uitfaseren van aardgas en verlaagt de kosten van warmtetransitie.
- Gezamenlijk werken aan energiebesparing resulteert in een daling van het energieverbruik en de daarmee gemoeide kosten.
- Gezamenlijk beheer van het energiesysteem waardoor de leveringszekerheid wordt verhoogd, energiekosten worden beperkt, energiebaten worden geoptimaliseerd en de risico’s gepaard met in- en verkoop van energie worden verkleind;
- Sneller onafhankelijk worden van de energiemarkt (aardgas en elektriciteit). Dit geeft meer zekerheid over energiekosten (lagere kosten, lagere volatiliteit) en een betere voorspelbaarheid van de kosten voor energie op termijn;
- Het kunnen creëren van flexibiliteit in de tijd. Er hoeft niet gewacht te worden op uitbreiding van de netcapaciteit omdat SEH een oplossing biedt die sneller uitvoerbaar is waardoor de economische ontwikkeling van een bedrijventerrein niet stagneert.
- Het kunnen bieden van een vestigingsklimaat met een toekomstbestendig duurzame energie aanbod.
We zien dat in de praktijk vaak ruimte ‘over’ is op het net. Bijvoorbeeld doordat bedrijven hun netbelasting nog niet altijd goed kunnen inschatten. Daardoor vragen ze vaak een hogere transportcapaciteit aan de netbeheerder dan ze daadwerkelijk gebruiken. Een betere lokale balans tussen vraag en aanbod van het elektriciteitsnet zou (een deel van) de oplossing kunnen zijn voor dit probleem. Bedrijven kunnen dit samen in een collectief oppakken in zogenaamde Smart Energy Hubs.
Een voorbeeld in Overijssel
Lokale bedrijven, Energie Coöperatie Hessenpoort, Enexis, gemeente Zwolle en de Provincie Overijssel werken al samen aan een collectieve oplossing voor netcongestie in de vorm van een hub.
Meer over duurzame energie
Profiteer van Zeker Windunie, een vaste en stabiele prijs voor stroom