Skip to content

Navigeren door de complexiteit van Scope 3-emissies en de rapportage

Het rapporteren van Scope 1- en Scope 2-emissies (directe emissies en indirecte emissies van ingekochte elektriciteit) is eenvoudig, maar Scope 3-emissies van de hele waardeketen is complexer. De uitdaging van de rapportage van Scope 3 komt voort uit de schaarste aan gegevens, de onnauwkeurigheid van de data en de vele berekeningsaannames.

Rapportage over deze emissies is echter essentieel omdat ze vaak meer dan 70% van de totale emissies van een bedrijf uitmaken. Daarom is het, ondanks de nieuwigheid en complexiteit, van belang om te kunnen navigeren door het duurzaamheidslandschap om klimaatverandering aan te pakken.

Naast de Corporate Sustainability Reporting Directive voor de Europese bedrijven wordt binnen 2 a 3 jaar soortgelijke regelgeving verwacht in Australië, Japan, Californië, het VK, waardoor wereldwijd bedrijven mogelijk moeten rapporteren over deze Scope 3-emissies. Te midden van deze veranderingen in de regelgeving bieden sommige analyses, waaronder een studie die vorige week werd gepubliceerd en andere van de afgelopen maanden, nuttige inzichten voor het navigeren door dit complexe terrein.

Rapportage over de meest materiële emissiebronnen

Uit een analyse van 4.000 grote en middelgrote bedrijven blijkt dat hoewel veel bedrijven rapporteren over verschillende Scope 3-emissiecategorieën, ze vaak de meeste materiële emissies over het hoofd zien – die met het grootste aandeel in de totale uitstoot. Meer dan de helft van de 2.000 bedrijven die rapporteren over Scope 3-emissies laten deze belangrijke categorieën weg uit hun rapportages. Dit wijst op een trend waarbij bedrijven voor rapportagedoeleinden prioriteit geven aan emissiegegevens die gemakkelijker te verkrijgen zijn, waarbij ze mogelijk gegevens over het hoofd zien die, hoewel moeilijker te verzamelen, kunnen leiden tot kansen voor een grotere vermindering van broeikasgassen.

Verder blijkt uit de analyse dat slechts twee categorieën – het gebruik van verkochte producten en gekochte goederen en diensten, van de 17 subcategorieën, uit het Greenhouse Gas Protocol, van Scope 3 – meer dan 80% van de Scope 3-emissies van de meeste bedrijven vertegenwoordigen, wat het belang ervan voor rapportage benadrukt. De subcategorieën van Scope 3-emissies omvatten diverse activiteiten, van zakenreizen en woon-werkverkeer van werknemers tot de aankoop van goederen en het gebruik van verkochte producten. De moeilijkheid om gegevens te verzamelen varieert aanzienlijk; gegevens over zakenreizen en woon-werkverkeer zijn toegankelijker, terwijl het verzamelen van gegevens over emissies van leveranciers, ook in de categorie ingekochte goederen, een grotere uitdaging is.

Wat kan hieraan gedaan worden? Natuurlijk kunnen bedrijven er zelf proactief voor zorgen dat de meest materiële categorieën worden berekend en overgebracht. Beleggers kunnen ook een rol spelen. Wanneer ze met bedrijven in contact komen, is het nuttig om hen aan te moedigen over hun belangrijkste categorieën te rapporteren. Met de groeiende belangstelling van beleggers om Scope 3-gegevens zinvoller te gebruiken – en de nuances van de CO2-uitstoot van hun investeringen te begrijpen – zal een dergelijke betrokkenheid bij bedrijven de klimaatstrategieën van beleggers verder bevorderen.

Leveranciers ondersteunen bij het verminderen van hun uitstoot

Zelfs wanneer bedrijven rapporteren over Scope 3-emissies, zijn hun acties om deze emissies aan te pakken vaak beperkt. Volgens een analyse van het Carbon Disclosure Project – een wereldwijde database – gaat slechts ongeveer een derde van de ongeveer 7.300 ondervraagde bedrijven in gesprek met hun leveranciers. Samenwerken met leveranciers is cruciaal voor het koolstofarm maken van de echte wereld.

Het verzamelen van gegevens van leveranciers brengt uitdagingen met zich mee, voornamelijk vanwege het wereldwijde en diverse karakter van toeleveringsketens. De last van het verzamelen en rapporteren van gegevens is vooral omslachtig voor bedrijven in opkomende of kleine markteconomieën. Deze bedrijven hebben vaak meer financiële of personele middelen nodig, evenals de vereiste vaardigheden om dergelijke rapportage uit te voeren.

Het ondersteunen van leveranciers, kleine en middelgrote ondernemingen, vereist steun van grote bedrijven, vaak de meest belangrijke klanten van deze ondernemingen. Samenwerkingen in de sector streven naar het bevorderen van klimaatactie in wereldwijde toeleveringsketens. Er zijn ook nuttige richtlijnen van het Science-Based Targets Initiative, van het selecteren van geschikte leveranciers en het veiligstellen van interne buy-in tot het rapporteren over de voortgang van de doelstellingen.

Wat kan er nog meer worden gedaan? In de toekomst kan het nuttig zijn om de betrokkenheid van leveranciers in de praktijk te blijven laten zien. Een opmerkelijk voorbeeld is het best practice-rapport van UN Global Compact Denmark, waarin praktische strategieën voor leveranciersbetrokkenheid worden belicht, van het bieden van financieringsprikkels voor boeren tot het implementeren van screeningsinstrumenten voor koolstofintensiteit. Evenzo toont de SME Climate Hub de best practices van ondernemingen uit Latijns-Amerika, India en de VS. Het kan ook helpen om deze best practices in regionale talen onder de aandacht te brengen.

De complexiteit van het rapporteren en vaststellen van doelstellingen voor Scope 3-emissies is zonder twijfel ongekend. De inspanning is echter de moeite waard omdat het de zichtbaarheid van de belangrijkste bron van emissies vergroot. Om deze uitdaging effectief aan te gaan, is het van belang dat alle partijen die betrokken zijn bij het rapporteren en gebruiken van deze openbaarmakingen hun ervaringen blijven, waardoor samenwerkend leren wordt bevorderd. Navigeren door de complexiteit van Scope 3 is teamwork!

Het ontrafelen van de betekenis van Scope 3-emissies

Scope 3-emissies omvatten indirecte broeikasgasemissies die plaatsvinden in de hele waardeketen van een bedrijf, met inbegrip van zowel upstream- als downstreamactiviteiten. Deze emissies zijn afkomstig van bronnen die buiten de directe controle van een bedrijf vallen, maar houden verband met bedrijfsactiviteiten. Deze emissies zijn afkomstig van activiteiten in de hele waardeketen, waaronder de winning van grondstoffen, de productie, het transport, het productgebruik en de verwijdering. Door rekening te houden met deze indirecte emissies, krijgen we een beter inzicht in de werkelijke CO2-footprint van de goederen en diensten die we produceren en consumeren.

Ze omvatten vaak emissies van gekochte goederen en diensten, transport en distributie, afvalverwijdering en het gebruik van verkochte producten. In tegenstelling tot Scope 1 (directe emissies van eigen of gecontroleerde bronnen) en Scope 2 (indirecte emissies van ingekochte energie), reiken Scope 3-emissies verder dan de operationele grenzen van een bedrijf.

Het cumulatieve effect van Scope 3-emissies draagt aanzienlijk bij aan de wereldwijde broeikasgasconcentraties en verergert de klimaatverandering. Van de ontbossing die gepaard gaat met de inkoop van grondstoffen tot de emissies die vrijkomen tijdens het transport van producten en de verwijdering aan het einde van de levensduur, elke fase van de waardeketen draagt bij aan de atmosferische belasting van broeikasgassen. Als gevolg hiervan is het aanpakken van Scope 3-emissies van groot belang om de gevolgen van klimaatverandering te verzachten en de stijging van de mondiale temperaturen te beperken.

Wat is het effect van deze emissies op de keten?

Scope 3-emissies hebben een aanzienlijke invloed, met name binnen de toeleveringsketen. Het nauwkeurig meten en rapporteren van Scope 3-emissies kan een uitdaging zijn vanwege de uitgebreide en onderlinge verbinding van wereldwijde toeleveringsketens. Bedrijven moeten investeren in solide systemen voor gegevensverzameling en rapportage om diepgaand inzicht te krijgen in hun indirecte emissies.

Bedrijven worden zich er steeds meer van bewust dat het onvoldoende is emissies alleen binnen hun organisatiegrenzen aan te pakken. Samenwerking met leveranciers en partners is cruciaal om gezamenlijk de CO2-footprint in de hele waardeketen te verkleinen. Veel grote organisaties nemen deel aan partnerschappen en initiatieven van de industrie om gezamenlijk strategieën en standaarden te ontwikkelen voor het verminderen van emissies in de hele waardeketen.

Hoe spelen Scope 3-emissies een rol bij de afweging van de levenscyclus van een product?

Inzicht in Scope 3-emissies vereist een holistische kijk op de levenscyclus van een product, van grondstofwinning tot verwijdering. Bedrijven evalueren nu de milieu-impact van hun producten in elke fase, van het inkopen van duurzame materialen tot het ontwerpen voor een lange levensduur en recycleerbaarheid. Het gaat om duurzaamheid gedurende de gehele levenscyclus van een product.

Gedachten over de weg die voor ons ligt

We leven in een tijdperk van verhoogd milieubewustzijn. Het erkennen en beperken van Scope 3-emissies is niet langer een optie voor bedrijven, maar het is een strategische noodzaak. In onze collectieve inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan en de gezondheid van onze planeet te beschermen, is het van het grootste belang om de volledige omvang van onze ecologische voetafdruk te begrijpen.

Hoewel er terecht veel aandacht wordt besteed aan directe emissies van eigen bronnen (Scope 1) en die van ingekochte energie (Scope 2), hebben de vaak over het hoofd geziene Scope 3-emissies een grote invloed op de gezondheid van onze planeet.

Bedrijven die hun indirecte emissies proactief beoordelen, beheren en verminderen, dragen niet alleen bij aan een duurzamere planeet, maar positioneren zich ook als leiders in een wereldwijde beweging naar verantwoorde en milieubewuste praktijken. En navigeren door de complexiteit van Scope 3 emissierapportage is teamwork.

Terwijl bedrijven de uitdaging van Scope 3-emissies aangaan, belooft collectieve impact een betere en duurzamere toekomst voor de komende generaties.

Meer info

Nieuwsoverzicht