Organisaties, processen en producten worden CO2-neutraal wanneer ze hun CO2-uitstoot berekenen en compenseren voor wat ze hebben geproduceerd via CO2-compensatieprojecten. Compensatie van CO2-uitstoot is, naast vermijding en vermindering, een belangrijke stap in de klimaatactie.
Broeikasgassen zoals CO2 verspreiden zich gelijkmatig in de atmosfeer, wat betekent dat de concentratie broeikasgassen over de hele wereld ongeveer gelijk is. Wat de mondiale concentratie van broeikasgassen en het broeikasgaseffect betreft, is het bijgevolg irrelevant waar op de planeet emissies worden geproduceerd of vermeden.
Daarom kunnen emissies die niet plaatselijk kunnen worden vermeden, worden gecompenseerd door CO2-compensatieprojecten op een andere plaats. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door middel van bosbehoud, bebossing of uitbreiding van duurzame energie.
CO2-neutraal betekent niet volledig CO2 vrij
De termen CO2-vrij en CO2-neutraal worden vaak verward, maar ze verwijzen naar verschillende aspecten van klimaatactie. CO2-vrije producten of diensten genereren tijdens het productie-, leverings- of operationele proces geen CO2. Dit moet gelden voor de hele toeleveringsketen, met inbegrip van alle grondstoffen, logistiek en verpakking. In feite zijn er (nog) geen voorbeelden van CO2-vrije producten.
Omgekeerd kan elk bedrijf en elk product CO2-neutraal zijn: er bestaan normen om de uitstoot te berekenen, en bedrijven kunnen gecertificeerde CO2-compensatieprojecten steunen om de berekende uitstoot te compenseren.
Geloofwaardig CO2-neutraal
Bedrijven bereiken de hoogste mate van geloofwaardigheid – en de grootste positieve impact op ons klimaat – als ze, naast CO2-compensatie, ook een transparante reductiestrategie volgen voor hun producten en hun bedrijf.
Een voorbeeld hiervan is de ALDI: Sinds 2012 heeft het de CO2-footprint met 66 procent verminderd en vanaf 2017 is het ook CO2-neutraal. Het nog verder terugdringen van de CO2-uitstoot is een voortdurende uitdaging binnen het bedrijf. Ze gebruiken hun CO2-footprint als basis om reductiedoelstellingen voor de lange termijn vast te stellen en te beslissen welke actie moet worden ondernomen.
Sommige stappen leveren ook snel succes op: bijvoorbeeld de overstap naar groene stroom. In veel gevallen is het potentieel voor vermindering van de CO2-uitstoot echter beperkt – althans op korte termijn.
Een transportbedrijf kan bijvoorbeeld niet van de ene dag op de andere zijn hele vrachtwagenpark vervangen, maar maximale efficiëntie kan stapsgewijs worden bereikt door de chauffeurs op te leiden en de emissiefactor per tonkilometer te optimaliseren. Desondanks zou het bedrijf meteen met het proces van compensatie moeten beginnen en zo snel mogelijk CO2-neutraal worden.
Transparant CO2-neutraal
Officieel bewijs van geloofwaardige neutraliteit is belangrijk voor stakeholders. CO2-neutraal moet worden geverifieerd door middel van een erkend label. Groenbalans heeft hiertoe jaren geleden al een eigen label ontwikkeld dat voor organisaties eenvoudig te gebruiken is en waarmee zij hun eigen CO2-neutraliteit op een transparante manier kunnen communiceren.
Groenbalans is partner van Gold Standard en Verra, de twee gecertificeerde standaarden in de compensatiewereld. Investeert een organisatie in CO2-rechten uit een klimaatproject dan worden deze rechten op naam afgeboekt in het register en ontvangt men een bewijs hiervan.
Gold Standard en Verra
Uit duurzame klimaatprojecten komen CO2-rechten voort. Een recht is het bewijs dat een bepaalde hoeveelheid duurzame energie is opgewekt en/of een bepaalde hoeveelheid CO2 is gereduceerd of vermeden. Om een ton CO2 te compenseren is een CO2-recht nodig.
Strenge internationale regelgeving ziet erop toe dat de projecten voldoen aan een aantal gestelde eisen zoals bijvoorbeeld aantoonbare toegevoegde waarde voor de lokale bevolking of de natuur. Onafhankelijke, geaccrediteerde partijen voeren jaarlijks een projectaudit uit. Na goedkeuring volgt certificering.
Gold Standard is de hoogste kwaliteitsstandaard, ondersteund door het Wereld Natuur Fonds (WWF). Ook Verra VCS is een wereldwijde standaard voor CO2-rechten. VCS is een keurmerk van de non-profitorganisatie The Climate Group en de branchevereniging International Emissions Trading Association.
Aanvullende informatie
Artikel: CO2-rechten de 10 belangrijkste vragen
White paper: CO2-neutraal ondernemen
White paper: Groene stroom