Skip to content

Primaire versus secundaire gegevens van een LCA: een evenwicht vinden

In de zoektocht naar duurzaamheid is de levenscyclusanalyse (LCA) uitgegroeid tot een sterk instrument voor het evalueren van de milieu-impact van producten, processen en organisaties. Het belang van een Levenscyclusanalyse (LCA) ligt in de verschillende aspecten die bijdragen aan duurzaamheid en milieubewustzijn:

  • Milieuprestaties beoordelen: een LCA biedt een gedetailleerd inzicht in de milieu-impact van een product, proces of organisatie gedurende de gehele levenscyclus, van grondstoffenwinning tot afvalverwerking. Hierdoor kunnen bedrijven beter begrijpen waar de grootste milieubelasting plaatsvindt.
  • Beslissingen ondersteunen: met een LCA kunnen bedrijven en beleidsmakers beter onderbouwde beslissingen nemen over productontwerp, productieprocessen en beleid. Dit helpt bij het kiezen van duurzamere opties en het minimaliseren van negatieve milieueffecten.
  • Verbeterpunten identificeren: door de verschillende fasen van de levenscyclus te analyseren, kunnen specifieke verbeterpunten worden geïdentificeerd, zoals het verminderen van energieverbruik, het gebruik van milieuvriendelijkere materialen of het optimaliseren van recyclingprocessen.
  • Transparantie en communicatie: een LCA helpt bij het communiceren van de milieuprestaties van producten naar klanten, stakeholders en regelgevers. Dit bevordert transparantie en kan leiden tot een betere reputatie en concurrentievoordeel voor bedrijven die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan.
  • Compliance en regelgeving: veel regelgeving en normen op het gebied van milieubescherming vereisen het uitvoeren van LCA’s. Bedrijven kunnen hiermee voldoen aan wettelijke verplichtingen en anticiperen op toekomstige milieuregelgevingen.
  • Innovatie stimuleren: door inzicht te krijgen in de milieueffecten van hun producten en processen, worden bedrijven gestimuleerd om te innoveren en duurzamere alternatieven te ontwikkelen.

Het uitvoeren van een uitgebreide LCA vereist echter een schat aan gegevens over energie-, materiaal- en emissiestromen die onderverdeeld kan worden in primaire en secundaire gegevens.

Primaire gegevens: het ‘foreground’-systeem

In LCA-termen wordt deze primaire data je ‘foreground’ systeem genoemd. Het omvat alle noodzakelijke ruwe input van de levenscyclus van het product die vervolgens wordt verbonden met overeenkomstige effecten in een LCA. Primaire data verwijst naar proces- en locatie specifieke informatie die rechtstreeks wordt verzameld.

De Europese Commissie definieert primaire gegevens als “direct gemeten of verzamelde gegevens die representatief zijn voor de activiteiten in een specifieke faciliteit of een reeks faciliteiten”.

In het geval van LCA gaat het om:

  • Grondstofverbruik: informatie over de hoeveelheid en type grondstoffen die worden gebruikt bij de productie van een product, rechtstreeks verkregen van de leveranciers of fabrikanten.
  • Energieverbruik: gegevens over het energieverbruik tijdens alle fasen van de levenscyclus van het product.
  • Emissies: specifieke metingen van emissies naar lucht, water en bodem die worden veroorzaakt door de productieprocessen, zoals CO2-uitstoot en bijvoorbeeld PFAS.
  • Afvalproductie: informatie over de hoeveelheid en type afval dat wordt geproduceerd tijdens de verschillende levensfases van het product.
  • Transport: gegevens over de transportafstanden, transportmiddelen en brandstofverbruik.
  • Waterverbruik: hoeveelheid water gemeten tijdens de productieprocessen, inclusief direct en indirect waterverbruik in de toeleveringsketen.
  • Landgebruik: informatie over het landgebruik dat nodig is voor de productie van grondstoffen, zoals landbouwgrond voor gewassen.
  • Chemische samenstelling: gedetailleerde informatie over de chemische samenstelling van materialen en producten, inclusief potentiële schadelijke stoffen.

Vaak is een groot deel van deze gegevens echter te vinden bij leveranciers of distributeurs. Om deze informatie te krijgen, kun je voorraadgegevens opvragen bij deze belangrijke stakeholders in de toeleveringsketen. Maar nog beter is als deze al volledige LCA’s van hun producten kunnen aanleveren.

Hoewel het vaak mogelijk is primaire data binnen het eigen bedrijf te verzamelen, is het zelden haalbaar om alles op primaire wijze te verzamelen, vooral niet wanneer je afhankelijk bent van leveranciers voor deze informatie. Om desondanks een volledige footprintberekening te kunnen uitvoeren, maken we gebruik van industriegemiddelden, ook wel secundaire data genoemd.

Secundaire gegevens: het ‘background’-systeem

Secundaire gegevens zijn echter reeds bestaande wetenschappelijke databases die door eerdere onderzoekers zijn verzameld.

De Europese Commissie definieert secundaire gegevens als “gegevens die niet rechtstreeks worden verzameld, gemeten of geschat, maar afkomstig zijn uit een levenscyclusinventarisatiedatabase van een derde partij

Deze bestaande databases worden beschikbaar gesteld voor bedrijven om te gebruiken voor hun eigen onderzoek. In het geval van LCA wordt dit de Life Cycle Inventory database genoemd. EcoInvent is een van de belangrijkste LCI-databases in onze footprint-tools.

Waarom zijn primaire data zo belangrijk in een LCA?

Omdat secundaire gegevens toegankelijker zijn, is het mogelijk sneller LCA’s op te stellen  – zonder het gedoe van het vragen naar primaire gegevens aan leveranciers. Het kan je al een hele goede indicatie geven van je CO2-hotspots. Deze impactpunten laten je zien waar je je op moet richten voor verder onderzoek en verbeteringen op het gebied van duurzaamheid.

Secundaire gegevens tonen echter niet de nauwkeurige, authentieke ruwe gegevens van de leveranciers, waardoor de LCA algemener wordt en niet volledig ‘waarheidsgetrouw’.  Iets dat kan leiden tot kritiek en mogelijk greenwashing-claims.

Conclusie

Het is dus belangrijk om (zoveel mogelijk) gebruik te maken van primaire data van leveranciers omdat:

  • het de LCA geloofwaardiger maakt doordat je nauwkeurige onbewerkte gegevens die specifiek zijn voor jouw analyse gebruikt – in plaats van te vertrouwen op gemiddelden;
  • het meer betrouwbare, authentieke en objectieve inzichten in de CO2-footprint biedt. Dit zorgt voor gerichte en effectieve duurzame inspanningen en geeft bedrijven meer eigenaarschap over hun duurzaamheid.

Kortom, LCA is een onmisbaar hulpmiddel voor het bevorderen van duurzaamheid, het verbeteren van milieuprestaties en het ondersteunen van strategische beslissingen in een breed scala van industrieën.

|Aanvullende artikelen